Spośród wszystkich produktów żywnościowych, źródłem największej ilości kofeiny jest kawa. Można się spodziewać, że w standardowej filiżance kawy znajduje się 95 mg kofeiny. Trzeba jednak pamiętać, że zawartość kofeiny w filiżance kawy różni się, zależnie od rodzaju napoju kawowego, toteż filiżanka kawy może zawierać od zera, aż do ponad 500 mg kofeiny.
Poniżej przedstawiamy szczegółowy przewodnik, informujący o zawartości kofeiny w poszczególnych rodzajach naparu kawowego.
Jakie czynniki wywierają wpływ ma zawartość kofeiny?
Zawartość kofeiny w kawie zależy od takich czynników, jak:
typ ziaren kawy – na rynku istnieje wiele odmian tej rośliny, a co za tym idzie nasion, i naturalnie zawartość kofeiny w ziarnach może się różnić;
sposób zaparzenia – zawartość kofeiny może znacznie różnić się w zależności od zastosowanej techniki parzania;
wielkość porcji – „jedna filiżanka kawy” może oznaczać porcję o pojemności od 30 do 700 ml (1–24 oz) i wielkość ta w sposób zasadniczy wpływa na całkowitą ilość spożywanej kofeiny zawartej w kawie.
Ile kofeiny znajduje się w filiżance kawy?
Głównymi determinantami zawartości kofeiny jest rodzaj kawy, którą pijemy.
ZWYKŁE ZAPARZANIE KAWY
Kawa parzona w ten sposób pojawia się na naszych stołach najczęściej. Jest to najpowszechniejszy sposób parzenia kawy, zarówno w USA jak i w Europie. Znana również jako „zwykła kawa”, parzona jest po prostu poprzez zalanie zmielonych ziaren kawy gorącą lub gotującą wodą; kawa zazwyczaj znajdują się w filtrze. Jedna filiżanka zaparzonej w ten sposób kawy (250 ml) zawiera od 70 do 140 mg kofeiny, czyli średnio około 95 mg.
ESPRESSO
Espresso powstaje w procesie ciśnieniowego przenikania niewielkiej ilości gorącej wody lub pary wodnej przez drobno zmielone ziarna kawy. Aczkolwiek espresso zawiera więcej kofeiny, w przeliczeniu na objętość naparu, niż w kawie parzonej zwyczajnie, to zazwyczaj spożywa się tej cofeiny mniej, gdyż porcje espresso są zwykle bardzo małe. Jedna porcja espresso to przeważnie 30–50 ml i znajduje się w niej około 63 mg kofeiny. Podwójna porcja espresso to mniej więcej 125 mg kofeiny.
NAPOJE BAZUJĄCE NA KAWIE ESPRESSO
Poprzez mieszanie espresso z różnymi rodzajami i ilością mleka, z espresso przyrządza się wiele popularnych napojów kawowych. W tej kategorii napojów są latte, cappuccino, macchiato i Americana. Ponieważ mleko nie zawiera żadnej dodatkowej porcji kofeiny, napoje te zawierają takie same ilości kofeiny jak zwykłe espresso. Pojedyncze (małe) zawiera średnio około 63 mg, zaś podwójne (duże) zawiera 125 mg kofeiny.
KAWA ROZPUSZCZALNA
Kawa rozpuszczalna produkowana jest z naparu zaparzonej kawy, który suszy się poprzez zamrażenie lub rozpryskowe odparowywanie wody. Kawa taka przybiera zazwyczaj formę suchych granulek, które rozpuszcza się w wodzie. Aby przygotować kawę rozpuszczalną, należy po prostu rozmieszać jedną lub dwie łyżeczki suchego proszku w gorącej wodzie. W tym przypadku nie istnieje konieczność zaparzania. Kawa rozpuszczalna zazwyczaj zawiera mniej kofeiny, niż zwykła kawa, a w jednej filiżance o pojemności 250 ml zawiera się mniej więcej 30–60 mg kofeiny.
KAWA BEZKOFEINOWA
Choć nazwa może być myląca, kawa bezkofeinowa nie jest napojem całkowicie pozbawionym kofeiny. Może ona zawierać różne ilości kofeiny, od 0–7 mg w filiżance, a średnia filiżanka zawiera 3 mg. Nie mniej jednak, niektóre odmiany mogą zawierać nawet większe ilości kofeiny, zależnie od typu i gatunku kawy, metody usuwania kofeiny oraz wielkości filiżanki.
Podsumowanie
Średnia zawartość kofeiny w filiżance zaparzonej kawy o pojemności 250 ml, wynosi 95 mg. Pojedyncze espresso lub napój kawowy, sporządzony na bazie espresso zawiera 63 mg, zaś kawa bezkofeinowa zawiera 3 mg kofeiny (zawartość średnia).
Czy marki komercyjne charakteryzują się podwyższoną zawartością kofeiny?
Niektóre marki komercyjne zawierają więcej kofeiny, niż zwykła kawa zaparzana w domu. Specjalistyczne sklepy z kawą znane są również z tego, że ich filiżanki są większe, a ich pojemność sięgać może nawet 700 ml. Ilość kawy zawarta w takiej filiżance odpowiada 3–5 filiżankom kawy standardowej wielkości.
STARBUCKS
Starbucks, to prawdopodobnie najlepiej znana firma sprzedająca kawę na świecie. Oferuje ona również kawy charakteryzujące się najwyższą zawartością kofeiny, z tych osiągalnych na rynku.
Zawartość kofeiny w zaparzonej kawie w firmie Starbucks jest następująca:
Mała (niski pojemnik) (250 ml) – 180 mg
Wysoki pojemnik (375 ml) – 260 mg
Grande (500 ml) – 330 mg
Venti (625 ml) – 415 mg
Co więcej, małe espresso w firmie Starbucks zawiera 75 mg kofeiny. Stąd też wszystkie małe napoje, przygotowane na bazie espresso również zawierają 75 mg kofeiny. Do grupy tej zaliczamy między innymi latte, cappuccino, macchiato i Americana. Większe porcje kawy, które przygotowuje się na bazie dwóch, a nawet trzech porcji espresso (500 ml), zawierają odpowiednio 150 lub 225 mg kofeiny. Pochodząca z firmy Starbucks kawa bezkofeinowa, zależnie od rozmiaru filiżanki, zawiera 15–30 mg kofeiny.
Podsumowanie
250 ml parzonej kawy z firmy Starbucks zawiera 180 mg kofeiny. Pojedyncze espresso oraz napoje przygotowane na bazie espresso zawierają 75 mg, zaś filiżanka 250 ml kawy bezkofeinowej zawiera około 15 mg kofeiny.
McDONALD
McDonald kawę na całym świecie zazwyczaj sprzedaje pod własną marką handlową o nazwie McCafe. Nie mniej jednak, mimo że firma McDonald jest jedną z największych sieci fast food na świecie, które sprzedają również kawę, produkt ten nie podlega standaryzacji, ani nie oblicza się dla niego ilości kofeiny zawartej w ich kawie.
Na zasadzie szacunków, zawartość kofeiny w ich zaparzonej kawie wynosi około:
Mała kawa (375 ml) – 109 mg
Średnia kawa (500 ml) – 145 mg
Duża kawa (655–745 ml) – 180 mg
Espresso podawane w sieci McDonald zawiera 71 mg w porcji kawy, zaś kawa bezkofeinowa zawiera 8–14 mg kofeiny, zależnie od wielkości opakowania.
Podsumowanie
McDonald nie standaryzuje ilości kofeiny w podawanej kawie. Szacunkowo, mała porcja zaparzonej kawy zawiera 109 mg kofeiny. Espresso zawiera około 71 mg, zaś kawa bezkofeinowa około 8 mg kofeiny.
DUNKIN DONUTS
Dunkin Donuts to bardzo popularna na świecie sieć sklepów sprzedających kawę i pączki. Zawartość kofeiny w ich zaparzonej kawie przedstawia się następująco:
Mała (310 ml) – 215 mg
Średnia (500 ml) – 302 mg
Duża (625 ml) – 431 mg
Bardzo duża (745 ml) – 517 mg
Pojedyncze espresso tej firmy zawiera 75 mg kofeiny, tyle samo również można się spodziewać w napojach bazujących na kawie espresso. Kawa bezkofeinowa z firmy Dunkin Donuts może zawierać całkiem sporo kofeiny. Według pewnego źródła, mała filiżanka (310 ml) zawiera 53 mg kofeiny, zaś filiżanka duża (625 ml) zawiera 128 mg.
Podsumowanie
Mała filiżanka kawy z firmy Dunkin Donuts zawiera 215 mg kofeiny, podczas gdy pojedyncze espresso 75 mg. Co ciekawe, ich kawa bezkofeinowa moze zawierać między 53 a 128 mg kofeiny.
Czy kofeiny należy się obawiać?
Kawa zawiera wysokie ilości antyoksydantów, istnieje wiele badań, które potwierdzają, że zawartość taka jest korzystna dla zdrowia. Nie mniej, spożywanie i wchłanianie większej ilości kofeiny łączone jest z negatywnymi skutkami i objawami w postaci niepokoju, zaburzeń snu, palpitacji serca i pobudzenia.
Spożywanie 400–600 mg kofeiny dziennie zazwyczaj nie wywołuje u większości ludzi żadnych skutków negatywnych. Chodzi tu o ilość 6 mg/kg wagi ciała konsumenta, lub 4–6 średnich filiżanek kawy dziennie. Stwierdzić także należy, że kofeina działa na ludzi w bardzo różny sposób.
Niektórzy konsumenci wykazują bardzo wysoką wrażliwość na kofeinę, podczas gdy na innych nawet duże ilości kawy nie działają. Różnice takie powodowane są z reguły różnicami genetycznymi. Każdy z nas powinien wypróbować na sobie i sprawdzić, jaka ilość kawy jest odpowiednia.